โดย วัฒนะ วรรณ
สังคมที่มนุษย์มีสิทธิเสรีภาพเสมอกัน การออกแบบสังคมการบริหารสังคมย่อมต้องเกิดจากการถกเถียงแลกเปลี่ยนกันของผู้คนในสังคมนั้นๆ ไม่มีใครมีสิทธิ์ห้ามผู้คนคิด ห้ามแสดงความเห็น ในการนำเสนอรูปแบบสังคมใหม่ๆ ได้ การตัดสินใจเลือกรูปแบบสังคมแบบใด ก็ขึ้นอยู่กับคนหมู่มากจะเห็นด้วยไปทางใด
แต่สังคมแบบไหนกันที่การแสดงความเห็นถึงรูปแบบการบริหารรัฐเป็นการ “ล้มล้างการปกครอง” ห้ามคิดห้ามการแสดงความเห็นถึงการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงการบริหารรัฐ
เอเกิล.. เคยกล่าวไว้ในหนังสือ มูลกำเนิดครอบครัว กรรมสิทธิ์เอกชนและรัฐ …“สังคมนี้ได้แตกแยกออกเป็นปฏิปักษ์อันไม่อาจออมชอมกันได้, ซึ่งสังคมไร้อำนาจที่จะขจัดปัดเป่า แต่เพื่อว่าความเป็นปฏิปักษ์เหล่านี้และชนชั้นทั้งหลายที่มีผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจขัดกัน จะไม่เผาผลาญตัวเองและสังคมในการต่อสู้ที่ไร้ประโยชน์ จึงจำเป็นต้องมีอำนาจหนึ่งสถิตอยู่เหนือสังคม เพื่อทำหน้าที่บรรเทาความขัดแย้ง, ทำหน้าที่จำกัดความขัดแย้งให้อยู่ภายในวงของ ระเบียบ และอำนาจ นี้เอง ซึ่งถือกำเนิดออกมาจากสังคม แต่วางตัวอยู่เหนือสังคม”
รัฐจึงเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่ถูกสร้างขึ้น เพื่อระงับข้อพิพาทที่เกิดจากความขัดแย้งของชนชั้น โดยจะดำรงตนอยู่เหนือสังคมตัดขาดแปลกแยกจากสังคม แต่การดำรงอยู่ของรัฐนั้นบ่งบอกถึงความขัดแย้งทางชนชั้นที่ดำรงอยู่ ความขัดแย้งดังกล่าวในระบบทุนนิยมประกอบไปด้วยชนชั้นหลักสองชนชั้นคือ นายทุน ผู้ถือกรรมสิทธิ์ในปัจจัยการผลิต กับกรรมาชีพ ผู้ไร้ปัจจัยการผลิต ต้องถูกบังคับให้เป็นแรงงานรับจ้างเพื่อจะมีชีวิตอยู่รอด นายทุน กับ กรรมาชีพ มีผลประโยชน์ขัดกัน กรรมาชีพเป็นผู้สร้างมูลค่าส่วนเกิน แต่นายทุนเป็นผู้ยึดครองมูลค่านั้นไปสะสมส่วนตน ภายใต้ความช่วยเหลือจากรัฐ “รัฐ” ที่มีหน้าที่จำกัดความขัดแย้งนั้นมิให้ปะทุขึ้น ก็เพื่อให้สังคมดำรงการกดขี่ขูดรีดของชนชั้นนายทุนดำรงอยู่ต่อไปนั่นเอง
เอเกิล ได้พูดถึงองค์กรพิเศษของคนติดอาวุธ “ลักษณะเด่นประการที่สองคือการจัดตั้งอำนาจสาธารณะ ซึ่งไม่เป็นหนึ่งเดียวโดยตรงกับประชาชนที่จัดตั้งตนเองเป็นกำลังติดอาวุธอีกต่อไป อำนาจสาธารณะพิเศษนี้มีความจำเป็น เพราะองค์กรจัดตั้งติดอาวุธที่ทำการโดยอัตโนมัติของประชาชน เป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้เมื่อสังคมแตกแยกเป็นชนชั้น.. นอกจากประกอบด้วยกำลังคนติดอาวุธแล้ว ยังประกอบด้วยเครื่องค้ำจุนทางวัตถุ คุก และสถาบัน อำนาจ ทุกชนิด ซึ่งสังคมชาติกุล(เผ่า) ไม่เคยพบเห็น”
รัฐ จึงดำรงอยู่ได้ด้วยอำนาจพิเศษของคนติดอาวุธ คุก และสถาบันอำนาจ เพื่อระงับความขัดแย้งทางชนชั้น ปกป้องให้การกดขี่ขูดรีดจากชนชั้นหนึ่งต่ออีกชนชั้นหนึ่งให้ดำรงอยู่ต่อไป โดยความพยายามแปลกแยกตัวเองออกจากสังคมสังคม สร้างหน่วยงานพิเศษต่างๆ ขึ้นมา
เมื่อเป็นเช่นนั้น การจะสร้างสังคมประชาธิปไตยที่สมบูรณ์ไม่มีการกดขี่ขูดรีดจากชนชั้นใดจึงไม่สามารถอาศัยโครงสร้างรัฐเดิมที่ถูกสร้างขึ้นมาจากสังคมที่เป็นปฏิปักษ์กันของชนชั้นเดิมได้ จำเป็นต้องพิจารณาโครงสร้างรูปแบบรัฐใหม่จากคนส่วนใหญ่ที่เป็นชนชั้นกรรมาชีพ รัฐที่เป็นส่วนหนึ่งของสังคม ไม่แปลกแยกตนเองเป็นหน่วยงานพิเศษ กองกำลังพิเศษติดอาวุธควรเป็นส่วนหนึ่งของสังคมบริหารโดยสังคม สถาบันทางอำนาจต่างๆ เช่นศาลควรต้องถูกยึดโยงจากสังคม รับผิดชอบ และถอดถอนได้ เช่นที่เคยมีการทดลองที่คอมมูลปารีสปี 1871 แต่สุดท้ายแล้วชนชั้นที่เป็นคนส่วนใหญ่จะต้องออกแบบหน้าตารัฐใหม่ด้วยตนเอง ซึ่งไม่มีสูตรสำเร็จใดๆ
*****************
ถ้าเห็นด้วยกับแนวทาง “องค์กรสังคมนิยมแรงงาน” เชิญสมัครสมาชิก https://forms.gle/2apcTWX7sB9YCVhU6
สังคมนิยมแรงงาน 