โดย สหายเข็มแดง
นี่เป็นหนึ่งในข้อถกเถียงที่เราอาจจะเคยได้ยินจากคนที่มีแนวคิดแบบอนุรักษ์นิยม และชาตินิยม ที่อ้างว่าการล่าอาณานิคมของประเทศจักรวรรดินิยมตะวันตกทำให้ผู้คนจากชาติตะวันตกได้รับความสะดวกสะบายและอยู่ดีกินดี ในขณะที่ประชาชนจากประเทศที่ถูกรุกรานจะต้องถูกสูบทรัพยากรไป เช่น วาทกรรมที่ว่าอย่าญาติดีกับคนฝรั่งเศส เพราะฝรั่งเศสเคยเอาเรือมาปิดน่านน้ำเรา หรือคำพูดประมาณว่า “ฝรั่งอยู่สบายเพราะมาปล้นทรัพยากรของประเทศที่อ่อนแอไป”
ประเด็นนี้เราสามารถอธิบายได้ว่า จักรวรรดินิยมตะวันตกได้รุกรานและนำทรัพยากรกลับไปจริง ด้วยเงื่อนไขของแหล่งทรัพยากรของภูมิภาคแถบตะวันตกที่ไม่ได้มีทรัพยาการเยอะพอสำหรับการใช้สอยของคนในประเทศ แต่ในทางกลับกันในภูมิภาคตะวันออกที่มีทรัพยากรและพื้นที่ในการใช้สอยค่อนข้างมาก บวกกับจำนวนประชากรต่อตารางกิโลเมตรค่อนข้างน้อย ทำให้ทรัพยากรและที่ดินในแถบตะวันออกมีเหลือเฟือ สังเกตได้จากการทำสงครามของประเทศในแถบตะวันออกที่การสู้รบจะสู้ไปเพื่อแย่งชิงแค่ทรัพยากรและคนงาน ไม่เหมือนกับทางฝั่งตะวันตกที่จะแย่งชิงพื้นที่การเกษตรไปด้วย นี่จึงเป็นเหตุผลสำคัญของการแสวงหาทรัพยากรของจักรวรรดินิยมตะวันตกว่ามันคือสิ่งที่เกิดขึ้นจากเงื่อนไขของแหล่งตั้งอาณาจักรของพวกเขา
ประเด็นถัดมา คือ แล้วคนงานจากประเทศตะวันตกได้ประโยชน์จากการล่าอาณานิยมหรือไม่ เราขอยืนยันว่า “ไม่” โดยอ้างอิงจากแนวคิดของเลนิน นักปฏิวัติมาร์กซิสต์คนสำคัญคนหนึ่งเคยกล่าวว่า “จักรวรรดินิยมคือขั้นสูงสุดของระบบทุนนิยม” กล่าวคือ การเกิดขึ้นของการล่าอาณานิคมของของประเทศจักรวรรดินิยม มันจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อคนงานในเขตการปกครองของชาติจักรวรรดินิยมได้ถูกทุนในชาติขูดรีดจนเกิดการอิ่มตัวแล้ว ทุนจึงต้องขยายตัวออกไปนอกประเทศเพื่อไปขูดรีดคนงานในดินแดนอื่นต่อ และนำทรัพยากรจากการขูดรีดดินแดนเหล่านั้นกลับมายังทุนใหญ่ในชาติตัวเอง เห็นได้จากการเกิดขึ้นของบริษัท East India Company ในประเทศอินเดียและประเทศอาณานิคมอื่นๆ ของอังกฤษ ในเอเชียตะวันออกฉียงใต้ที่ใช้แรงงานบังคับในพื้นที่ในการทำงานผลิตชา กาแฟ และมูลค่าส่วนเกินที่ได้รับจากการขูดรีดแรงงานก็นำกลับไปยังสำนักงานใหญ่ของบริษัทในประเทศอังกฤษ
เมื่อเราลองมาพิจารณาสภาพความเป็นอยู่ของแรงงานตะวันตกในช่วง ค.ศ.1830-1900 ที่เป็นช่วงเวลาหนึ่งของการล่าอาณานิยมในยุโรป เราจะพบว่า คนงานในสมัยนั้นถูกกดขี่และขูดรีดอย่างรุนแรงมาก เห็นได้จากค่าแรงที่ต่ำเตี้ยเรี่ยดินไร้สวัสดิการ กับการทำงานอย่างหนักวันละ 16 ชั่วโมง เพราะในช่วงเวลานั้นคือช่วงเวลาของการปฏิวัติอุตสาหกรรม ที่กำลังการผลิตอยู่ในระดับที่สูงมาก เนื่องจากการนำเครื่องจักรมาช่วยในการผลิต บวกกับการต้อนชาวนาจากเดิมที่อยู่ในชนบท จะต้องทิ้งเคียวและหันมาจับค้อนและเป็นฟันเฟืองในโรงงานจากเงื่อนไขของระบบทุนนิยมที่จะต้องทำงานให้กับระบบ มูลค่าส่วนเกินที่ได้มาจากการขูดรีดแรงงานถูกนำมาใช้กับการลงทุนผลิตอาวุธกับพัฒนากองทัพสำหรับล่าอาณานิคม
ในทางกลับกัน ความอยู่ดีกินดีของชนชั้นแรงงานตะวันตกเพิ่งเริ่มอยู่ดีกินดีมากขึ้นจากการต่อสู้สร้างรัฐสวัสดิการต่างหาก และนี่คือสาเหตุสำคัญที่ทำไมขบวนการแรงงานตะวันตกที่มีแนวคิดฝ่ายซ้ายมักจะสนับสนุนการต่อสู้เพื่อให้ได้รับเอกราชของประเทศอาณานิคมเสมอ และเราจะเห็นได้อีกว่า เมื่อชาติตะวันตกได้พ่ายแพ้ต่อสงครามประกาศเอกราชต่อขบวนการกู้ชาติของประเทศในอาณานิคม แรงงานตะวันตกจะบีบบังคับชนชั้นปกครองให้ใช้ทรัพยากรที่เคยใช้ในการทำสงครามล่าอาณานิคม มาสร้างรัฐสวัสดิการให้กับประชาชนแทน
แต่ก็แน่นอนว่าขบวนการแรงงานบางส่วนอาจจะถูกแนวคิดชาตินิยมจากชนชั้นปกครองเป่าหูจนหลงเชื่อว่าตนเองจะได้ประโยชน์จากการที่ชนชั้นปกครองของตนเองไปปล้นชิงทรัพยากรต่างดินแดนกลับมายังชาติของตนเอง ถึงแม้มันจะเป็นเพียงแค่วาทกรรมที่ชนชั้นปกครองใช้ปกปิดพลังที่แท้จริงที่อยู่ในชนชั้นแรงงานเองก็ตาม
ถ้าเห็นด้วยกับแนวทาง “องค์กรสังคมนิยมแรงงาน” เชิญสมัครสมาชิก https://forms.gle/2apcTWX7sB9YCVhU6
สังคมนิยมแรงงาน 