สังคมนิยมเป็นประชาธิปไตยสมบูรณ์ ทั้งทางเศรษฐกิจและการเมือง
หนี้ครัวเรือนเกิดจากการมีรายได้ไม่เพียงพอต่อรายจ่าย รายได้ไม่เพียงพอเกิดจากกรรมาชีพไม่สามารถกำหนดค่าจ้างตามค่าใช้จ่ายของตนเองได้ (แม้ว่าเราจะมีเสรีภาพในการตกลงค่าจ้างก็ตาม แต่เสรีภาพที่มีคือเสรีภาพจอมปลอม) คนที่กำหนดค่าจ้างคือนายทุน และมักกำหนดค่าจ้างตามเกณฑ์รายได้ขี้นต่ำที่รัฐกำหนดหรือบางครั้งอาจจะต่ำกว่านั้น ทั้งนี้เพื่อรักษาอัตรากำไรของตนเอง
หน่วยงานหลายฝ่ายต่างยืนยันตรงกันว่า มหาอุทกภัยนี้มีสาเหตุหลักมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ส่งผลให้อุณหภูมิของโลกร้อนขึ้น ทำให้ฝนตกหนักปริมาณมหาศาลและธารน้ำแข็งที่ละลายตัวไหลบ่าลงมาจากทางตอนเหนือของประเทศ เชอร์รี เรห์มาน รัฐมนตรีกระทรวงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของปากีสถาน กล่าวว่า ประเทศที่ร่ำรวยเป็นต้นเหตุที่ก่อมลพิษหนักจนทำให้สถานการณ์โลกรวนย่ำแย่ลงถึงขั้นวิกฤต พร้อมเรียกร้องให้ประเทศเหล่านี้ออกมาตรการที่รับผิดชอบต่อการกระทำของตนเอง
ในปี 1999 เมืองปอนเตเบดรา (Pontevedra) ทางตะวันตกเฉียงเหนือของสเปนตัดสินใจแบนรถยนต์ส่วนใหญ่ในเมืองและอนุญาตให้เฉพาะ “ยานพาหนะที่จำเป็น” เท่านั้นเข้ามาได้ รวมถึงมีการกำหนดความเร็วของรถยนต์ที่ขับได้ในเมืองให้อยู่ที่ 30 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และ 10 กิโลเมตรต่อชั่วโมงในส่วนเมืองชั้นในที่มีคนอยู่หนาแน่น เปลี่ยนถนนให้กลับมาเป็นของคนอีกครั้ง จากวันนั้นจนถึงวันนี้ครั้งสุดท้ายที่มีคนเสียชีวิตจากอุบัติเหตุรถชนในเมืองคือปี 2011 ปริมาณการปล่อยมลพิษของคนในเมืองลดลงเหลือครึ่งตันต่อคนต่อปี
การที่สังคมมีชนชั้นดำรงอยู่จะเกี่ยวพันกับการจัดสรรสินค้าทั้งมวลในสังคมที่ทุกๆ คนร่วมกันผลิตด้วย ชนชั้นนายทุนที่ใช้ “รัฐ” สร้างความชอบธรรมในการอ้างในกรรมสิทธิ์ในสินค้า จะครองส่วนแบ่งส่วนใหญ่เอาไว้ ส่วนที่เหลือที่เพียงพอแค่ยังชีพเท่านั้นแบ่งให้ชนชั้นกรรมาชีพ ส่งผลให้ชนชั้นนายทุนร่ำรวยมหาศาล คนจำนวนไม่กี่เปอร์เซ็นต์ แต่ครอบครองทรัพย์สินเกินครึ่งของทั้งสังคมเกินความจำเป็นที่ใช้สำหรับดำรงชีวิต
ในการปฏิวัติและการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมทุกครั้งที่เกิดจากขบวนการปฏิวัติ สิ่งที่ไม่อาจขาดไปได้เลยคือการสร้างกลุ่มศึกษา เพราะการสร้างกลุ่มศึกษานั้นคือการสร้างชุดทางความคิดให้กับขบวนการในสังคม และสร้างความเข้าใจการการดําเนินการเคลื่อนไหว ซึ่งในการปฏิวัติฝรั่งเศสนั้น พวกจาโคแบงได้สร้างขึ้นในสมัชชาประชาชน เพื่อสร้างพื้นที่ถกเถียงและแลกเปลี่ยนกันทางการเมืองของชาวฝรั่งเศส หรือในรัสเซียก่อนยุคปฏิวัติ มีการสร้างกลุ่มศึกษาทฤษฎีสังคมนิยม มาร์กซิสต์เป็นจํานวนมากในรัสเซีย
หลายคนเข้าใจผิดว่าจักรวรรดินิยมมีแค่สหรัฐอเมริกา แต่จีนกับรัสเซียก็เป็นมหาอำนาจในระบบจักรวรรดินิยมด้วย และทั้งจีนกับรัสเซียเป็นประเทศทุนนิยมที่กดขี่ขูดรีดแรงงานของตน และสร้างกองทัพเพื่อข่มขู่ประเทศอื่นๆ ไม่ต่างจากสหรัฐ ดังนั้นเราชาวมาร์คซิสต์จะไม่มีวันเข้าข้างประเทศหรือชนชั้นปกครองของจีน หรือรัสเซีย โดยหลงคิดว่าการต้านสหรัฐโดยรัสเซียหรือจีนเป็นสิ่ง “ก้าวหน้า” มันไม่ใช่เลย
การต่อสู้เพื่อสิทธิสตรีดำเนินไปอย่างยาวนาน เช่น มีความพยายามในการชุมนุมเรียกร้องสิทธิสตรีในวันสตรีสากล ปี 2006 เนื่องจากเกิดวิกฤตเศรษฐกิจที่ส่งผลกระทบต่อแรงงานหญิง แต่เมื่อผู้หญิงรวมตัวกันและตำรวจก็บอกว่า “การชุมนุมนี้ไม่ได้รับอนุญาต โปรดแยกย้ายกันไป” และก็สลายการชุมนุมอย่างรุนแรง หรือการลงถนนในเดือนธันวาคมปี 2017 เพื่อประท้วงค่าครองชีพและการทุจริตที่เพิ่มขึ้น ต่อมาเมื่อเดือน ก.พ. ปี 2018 มีการเคลื่อนไหวที่เรียกว่า หญิงสาวแห่งถนนปฏิวัติ (The Girls of Revolution Street) ในหลายเมือง
หลังรัฐประหาร สถานการณ์แรงงานก็ย่ำแย่ลงอย่างมาก อาทิ แรงงานในโรงงานตัดเย็บเสื้อผ้า ในเขตอุตสาหกรรม Hlaing Tharyar ซึ่งส่วนมากเป็นเพศหญิง พวกเขาอยู่ภายใต้ความกดดันสูง ไม่สามารถรายงานความอยุติธรรมหรือการกดขี่ขูดรีดในโรงงานได้เหมือนเมื่อก่อน เพราะนายจ้างในโรงงานจะข่มขู่ว่า จะเรียกทหารพม่ามาจับ ทำให้ไม่มีใครกล้าร้องเรียนเรื่องการละเมิดสิทธิ์ต่อศาลหรือสหภาพแรงงานเลย
การรวมตัวกันของแรงงานในสถาบันอุดมศึกษาก็เป็นสิ่งที่เป็นไปได้สูง เพราะก่อนนี้ได้เคยเกิดขึ้นมาแล้วในสังคมไทยดังกรณีการรวมตัวกันของกลุ่มอาจารย์ในช่วง 14 ตุลาคม 2516 หรือเคยเกิดการเคลื่อนไหวเพื่อตั้งสหภาพแรงงานในมหาวิทยาลัยเกริกซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยเอกชนในช่วงปลายทศวรรษ 2530
กรรมสิทธิ์ของคนส่วนใหญ่ในสังคมหายไป ก็เพราะชนชั้นนายทุนขโมยไปอย่างหน้าด้านและไร้ศีลธรรม และนักมาร์กซิสต์เชื่อว่า ระบบทุนนิยมไม่ใช่พัฒนาการทางสังคมระบบสุดท้ายของมนุษยชาติ และเราคาดว่าระบอบกรรมสิทธิ์ของชนชั้นนายทุนจะสิ้นสูญไปเมื่อระบอบคอมมิวนิสต์มาถึง ดังเช่นที่ มาร์กซกล่าวไว้ว่า “ยุคโบราณให้ความพอใจที่จำกัดแก่เรา ขณะที่โลกสมัยใหม่ทิ้งความไม่พอใจให้แก่เรา หรือถ้ามีความพอใจในตัวเอง ก็เป็นสิ่ง ‘สามานย์’ และ ‘ไร้ค่า’”
ฝ่ายซ้ายในประเทศสมาชิกนาโตเรียกร้องให้ รัสเซียยุติการรุกรานยูเครนและให้ประเทศของตนเองถอนตัวออกจากการเป็นสมาชิกนาโต เช่น เมื่อตุลาคมที่ผ่านมา ผู้ชุมนุมในฝรั่งเศสหลายพันคนต่อต้านการสนับสนุนการทำสงครามของประธานาธิบดีมาครงที่ทำให้สงครามยืดเยื้อ จึงเรียกร้องให้นายมาครงถอนตัวออกจากนาโตและลาออก เดือนมิถุนายน ผู้ประท้วงเดินขบวนต่อต้านนาโตก่อนการประชุมสุดยอดที่จัดขึ้นในกรุงมาดริด ประเทศสเปน
การทำนโยบายก้าวหน้าสำหรับคนส่วนใหญ่ในระยะยาว จะกระทบต่อผลประโยชน์ชนชั้นนายทุน และกติกาการเลือกตั้ง ก็ล้วนถูกสร้างโดยแนวร่วมเผด็จการอนุรักษ์นิยมทั้งสิ้น ถึงแม้ว่ากลไกรัฐสภาจะดูแย่ แต่ในช่วงที่กระแสการต่อสู้ของประชาชนสูง การเมืองในระบบรัฐสภาก็ได้ให้ผลประโยชน์แก่ประชาชนอยู่บ้าง และยังเป็นพื้นที่ในการสะท้อนการทำงานและแนวคิดของพรรคต่าง ๆ แต่ชนชั้นกรรมาชีพไม่ควรหลงคิดไปว่าพวกชนชั้นนายทุนใจดีกับพวกเรา และกรรมาชีพไม่ควรพอใจกับผลประโยชน์เล็กๆน้อยๆที่กลไกรัฐสภาหยิบยื่นให้
พวกเขาคาดว่าเขตการค้าเสรีจะนำมาซึ่งการฟื้นฟูเศรษฐกิจ การค้าที่เติบโตและมั่งคั่งตามแบบฉบับนักเสรีนิยมใหม่ แต่ในความเป็นจริงแล้วการทำเขตการค้าเสรีไม่สามารถแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำระหว่างคนจนและคนรวยได้
ปัจจุบันมนุษย์มีความตระหนักรู้เรื่องการกดขี่ในหลายรูปแบบเพิ่มมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการกดขี่ผู้หญิง การกดขี่คนต่างสีผิว ในส่วนของการกดขี่สัตว์ การใช้ประโยชน์จากสัตว์ไม่ว่าจะเป็นการกินหรือการเลี้ยงไว้ใช้งาน นอกจากจะเป็นการทรมานสัตว์แล้ว ยังเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ปล่อยก๊าซเรือนกระจกอันเป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อนมากถึง 14.5% ด้วย อุตสาหกรรมเนื้อปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มากถึง 7.1 พันล้านตันต่อปี
“สังคมนิยมไม่มีในโลกจริง” ใช่ มนุษย์อยู่ในยุคที่ยังพยายามต่อสู้เพื่อสร้างสังคมนิยม บางครั้งเดินหน้า บางครั้งถอยหลัง เพียงแต่มันหมายความว่า สังคมนิยมคืออนาคตของมนุษย์ ในยุคอดีตเวลาคนฝันถึงประชาธิปไตยหรือการเลิกทาส ก็จะมีคนพูดว่ามันเป็นไปไม่ได้เพราะไม่มีสังคมไหนเป็นจริงอย่างนั้น แต่ทุกสังคมย่อมมีการเปลี่ยนแปลง
เกษตรกรรายย่อยในประเทศซีกโลกใต้อย่างอินเดีย เม็กซิโก หรืออียิปต์ต้องไปกู้เงินจากธนาคารเอกชนที่คิดดอกเบี้ยสูงแทน ทำให้เป็นหนี้ท่วมหัว และนำไปสู่การฆ่าตัวตายหรือการออกจากภาคการเกษตรไปทำงานอย่างอื่น เปิดโอกาสให้บริษัทอาหารข้ามชาติรายใหญ่เข้ามาเป็นผู้เล่นรายเดียวในตลาดอุตสาหกรรมเกษตร
พนักงานมหาวิทยาลัยทั่วไปมักจะไม่ค่อยเรียกร้องปัญหาของตนนั้นมาจากลักษณะเฉพาะของแปรรูปจากราชการมาเป็นเอกชนที่มีความคลุมเครือ “ไม่สุด” จึงเปิดโอกาสให้ผู้บริหารเลือกใช้ทั้งความเป็นราชการและความเป็นเอกชนในส่วนที่จะเอื้อต่อการขูดรีดแรงงานได้ เครื่องมือที่ผู้บริหารมหาวิทยาลัยใช้เป็นหลัก (ซึ่งต่างไปจากผู้บริหารองค์กรธุรกิจทั่วไป) คือใช้กฎหมายที่ได้รับการส่งมอบความชอบธรรมมาจากรัฐ โดยรัฐได้กำหนดให้แต่ละมหาวิทยาลัยต้องมีพระราชบัญญัติของตัวเอง
อาชญากรรมมีความหมายทั้งทางกฎหมายและสังคมวิทยา คือ เป็นการกระทำที่ฝ่าฝืนกฎหมายละเมิดผู้อื่นและการกระทำที่มีความชั่วร้ายในตัวเอง เป็นอันตรายต่อสังคม เช่นการฆาตกรรม ปล้นทรัพย์ แต่ในทางสังคมวิทยา มองไปไกลกว่าทางกฎหมาย ในแง่ที่เป็นปรากฎการณ์ความขัดแย้งของคนในสังคม และกฎหมายที่ตรานั้นอาจมีช่องว่างช่องโหว่ ตามไม่ทันกับความเปลี่ยนแปลง ให้อำนาจแก่ผู้มีอำนาจรัฐหรือคนบางกลุ่มมากเกินไป ซึ่งจะกล่าวต่อไป
นับตั้งแต่ต้นปี 2022 บรรยากาศทางการเมืองของอิหร่านขับเคลื่อนไปด้วยการประท้วงหยุดงานอย่างต่อเนื่อง เนื่องด้วยวิกฤตเงินเฟ้อที่แตะ 41.5% เมื่อเดือนมิถุนายน ราคาอาหารในอิหร่านเพิ่มขึ้นสูงถึง 90.2% ประกอบกับปัญหาขาดแคลนน้ำในประเทศเนื่องจากประสบกับภัยแล้งที่ใหญ่ที่สุดในรอบ 50 ปีในปี 2021 ซ้ำเติมที่เดิมอิหร่านก็ประสบกับปัญหาขาดแคลนน้ำดื่มอยู่แล้ว
ค่าจ้างเป็นสัดส่วนเท่าไรของค่าใช้จ่ายทั้งหมดในการผลิตของนายทุน? เราต้องดูว่ามีการลงทุนในเครื่องจักรกับเทคโนโลจีแค่ไหน มีการลงทุนในการขนส่งแค่ไหน ฯลฯ โดยทั่วไป ค่าจ้างไม่ใช่ส่วนที่ใหญ่ที่สุดของค่าใช้จ่ายในการผลิตทั่วโลกมักจะประมาณ 10-30% ขึ้นอยู่กับภาคเศรษฐกิจ และขึ้นอยู่กับอัตราค่าจ้างในประเทศต่างๆ ที่แตกต่างกันอีกด้วย ในไทยนายทุนพยายามดึงการลงทุนเข้ามาโดยอวดว่าอัตราค่าจ้างต่ำกว่าที่อื่น และประเทศไทยเป็นประเทศที่มีความเหลื่อมล้ำสูง
การต่อสู้และใช้อาวุธเป็นเรื่องปกติของการปฏิวัติ เพราะการจะสร้างสังคมใหม่ เราจำเป็นต้องบทขยี้กลไกรัฐของสังคมเดิมทิ้งเสียก่อน เพราะชนชั้นปกครองเดิมได้ถือครอง กองทัพ กองกำลังปราบปราม ศาล และกฎหมาย ในการกดขี่ประชาชนอย่างชนชั้นกรรมาชีพอยู่แล้ว แต่ไม่ได้แปลว่าพรรคปฏิวัติจะต้องทำตัวลับๆ ล่อๆ ในมุมมืดของป่าอย่างเดียวโดยทิ้งมวลชนกรรมาชีพ ที่กำลังถูกอำนาจรัฐย่ำยี
ฝ่ายสังคมนิยมในสหราชอาณาจักรหลายกลุ่มยืนยันจุดยืนว่า ต้องยกเลิกสถาบันกษัตริย์ เช่นเดียวกับฝ่ายซ้ายในออสเตรเลีย พวกเขามองว่า สถาบันกษัตริย์เป็นสิ่งที่ล้าหลัง ฟุ่มเฟือยและถูกใช้เป็นเครื่องมือของชนชั้นปกครองในการปกปิดวิกฤตต่างๆ การปรามการต่อสู้ทางชนชั้นและเป็นการตอกย้ำถึงสังคมชนชั้นอย่างชัดเจน ทั้งส่งเสริมแนวคิด “ในสังคมก็ต้องมีคนที่เกิดสูง เกิดต่ำเป็นเรื่องปกติ”
การต่อสู้ของชนชั้นกรรมาชีพที่มีความสำคัญต่อกระแสการต่อสู้ก่อน 14 ตุลา เพราะในระหว่างปี 2508-2514 มีการนัดหยุดงานถึง 113 ครั้ง และในเดือนมกราคมจนถึงเดือนตุลาคม 2516 มีการนัดหยุดงานเพิ่มขึ้น 40 ครั้ง ทั้ง ๆ ที่การนัดหยุดงานยังเป็นเรื่องผิดกฎหมาย
มวลชนเหล่านี้คือผู้ใช้แรงงานที่สูญเสียจิตสำนึกทางชนชั้น เป็นพวกขี้แพ้และอ่อนแอที่ทำอะไรไม่ได้นอกจากระบายอารมณ์เคืองแค้นของตนในนามของการปกป้อง ชาติ ศาสนา สถาบันกษัตริย์ และแน่นอนว่าชนชั้นปกครองทุกกลุ่มก็เห็นดีเห็นงามด้วยกับเรื่องดังกล่าว
ชนชั้นปกครองไทยมือเปื้อนเลือดจากการก่อ “อาชญากรรมรัฐ” ซ้ำแล้วซ้ำอีก ด้วยอาศัยอำนาจในกฎหมายความมั่นคง กฎหมายปราบปรามประชาชนต่างๆ ที่ฝ่ายตนเป็นผู้ตรากฎหมาย จึงไม่เคยมีเจ้าหน้าที่รัฐคนใดถูกลงโทษ จนกลายเป็นวัฒนธรรมลอยนวลของอาชญากรระดับสูงที่ผลิตซ้ำมาอย่างต่อเนื่อง
การแก้ไขปัญหาน้ำท่วมในเมืองแบบกรุงเทพฯ คงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก คงมีองค์กรประกอบหลายส่วน แต่ประเด็นสำคัญมันเกี่ยวข้องกับการเมือง “ชนชั้น” ด้วย ชนชั้นนายทุนจะไม่ยอมลดกำไร ลดความมั่งคั่งลงแน่นอน เพื่อแก้ไขปัญหาให้คนจนทุเลาลง ทั้งๆ กำไร ความมั่งคั่งเหล่านั้นสร้างโดยกรรมาชีพทั้งนั้น
“กลุ่มของเรายังคงปักหลักที่เดิมและจะไม่เคลื่อนย้ายไปไหนจนกว่ากระบวนการตรวจสอบข้อเท็จจริงตามข้อเรียกร้องของเราเสร็จสิ้น ซึ่งตอนนี้เห็นได้ชัดเจนว่าเจ้าหน้าที่รัฐทำงานรับใช้นายทุนและใช้กำลังกับชาวบ้านเป็นความไม่ยุติธรรมที่เกิดขึ้นในตอนนี้ ” นายโยคินธ์ คำวงศ์ แกนนำกลุ่มเกษตรสรรค์สร้างสังคมใหม่กล่าว
“การที่พรรคคอมมิวนิสต์ล่มสลายในยุโรปตะวันออกและจีนกับเวียดนามหันมาใช้ทุนนิยมพิสูจน์ว่าสังคมนิยมใช้ไม่ได้” สิ่งที่ล่มสลายไปไม่ใช่ “สังคมนิยม” แต่เป็น “เผด็จการทุนนิยมโดยรัฐ” ที่ปิดประเทศระดมทุนภายในและบริหารทุนนิยมโดยข้าราชการแดง สิ่งที่เปลี่ยนไปคือวิธีบริหารทุนนิยมจากการเน้นรัฐไปสู่กลไกตลาดเสรี แต่วิกฤติเศรษฐกิจโลกปัจจุบันก็พิสูจน์ว่ากลไกตลาดเสรีสร้างวิกฤติเช่นกัน
การก้าวขึ้นมามีอำนาจของเสรีนิยมใหม่สร้างความเสียหายอันใหญ่หลวงให้กับสังคมในยุโรป กฎหมายเพิ่มค่าแรงตามอัตราเงินเฟ้อถูกโจมตีว่าเป็นนโยบายโซเวียตและเป็นหนึ่งในนโยบายสังคมนิยมชิ้นแรกๆ ที่ถูกยกเลิก เช่น ฝรั่งเศสที่เริ่มใช้กฎหมายนี้ในปี 1952 และยกเลิกในปี 1982 หรืออิตาลีที่เริ่มใช้กฎหมายนี้ในปี 1975 และยกเลิกในปี 1992 ปัจจุบันทางฝั่งยุโรปมีเพียงแค่ 4 ประเทศเท่านั้นที่ยังมีกฎหมายฉบับนี้อยู่
ขบวนการประชาธิปไตย จะต้องเข้าไปสนับสนุนการต่อสู้ของคนกลุ่มต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นกรรมาชีพในโรงงาน ในสถานประกอบการต่างๆ ที่ต่อสู้เพื่อค่าจ้างสวัสดิการ ปกป้องงานจากการถูกเลิกจ้าง พนักงานไรเดอร์ขนส่งสินค้าที่ถูกกดค่าตอบแทนให้ต่ำลง ชาวนายึดที่ดินเพื่อการปฏิรูปที่ดิน การยกเลิกหนี้สิน หนี้การศึกษา หนี้ครัวเรือน ฯลฯ
นักสังคมนิยมปฏิวัติจะแยกตัวออกมาดําเนินงานเป็นพรรคปฏิวัติแบบโดดเดี่ยวเลยงั้นเหรอ? คําตอบคือไม่ เพราะถึงแม้ว่านโยบายบางอย่างของขบวนการอื่นๆ ที่กล่าวมานั้นอาจจะไม่ไปไกลเลยกรอบรัฐทุนนิยมก็จริง แต่ถ้าพูดในเรื่องของผลประโยชน์ทางชนชั้นและจุดยืนบางอย่างก็สามารถเป็นแนวร่วมกันอย่างชั่วคราวเพื่อข้อเสนอข้อต่อรองที่กรรมาชีพได้รับประโยชน์จากนโยบายของทุกฝ่าย
ในยุคนี้เรามักได้ยินพวกกระแสหลักเสนอว่า “การปฏิวัติเป็นเรื่องล้าสมัย” แต่ตราบใดที่ทุนนิยม ความเหลื่อมล้ำ และความไม่ยุติธรรมยังดำรงอยู่ การพยายามปฏิวัติเกิดขึ้นเสมอ การที่ยังไม่มีใครล้มทุนนิยมได้สำเร็จในรอบร้อยปีที่ผ่านมา ไม่ใช่เพราะการปฏิวัติล้าสมัย แต่เป็นเพราะฝ่ายเรายังขาดความเข้าใจในปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่ชัยชนะ
มาร์กซ์เคยเขียนว่า “ความทุกข์ของมนุษย์ที่มีรูปแบบออกมาทางศาสนาคือความทุกข์จริง ศาสนาคือการประท้วงต่อความทุกข์จริง คือการถอนหายใจของผู้ถูกกดขี่ คือหัวใจในโลกที่ไร้หัวใจ คือวิญญาณในสภาพไร้วิญญาณ คือฝิ่นของประชาชน”
เราคิดว่าการรวมตัวของแรงงานหรือว่าการรวมตัวของนักศึกษา สิ่งที่สำคัญเลยคือ การสร้างอารมณ์ร่วมหรือว่าสร้างประสบการณ์ร่วม คือทุกครั้งที่เราอธิบายหรือว่าปราศรัยในม็อบ เราจะพูดประสบการณ์ที่เราเคยเจอและประสบการณ์ที่ทุกคนเคยเจอเหมือนกัน อย่างประเด็นเรื่องวิพากษ์วิจารณ์อธิการบดี เราก็มองว่าทุกคนได้รับปัญหาและประสบพบเจอประเด็นเดียวกันทั้งหมด
แม้จะอยู่ในยุคดิจิตอลแล้วก็ตามแต่การขูดรีดก็ยังเป็นไปตามลักษณะเดิมๆของทุนนิยม ในประเทศไทยเศรษฐกิจแบบทุนนิยมได้เริ่มต้นมาอย่างน้อยตั้งแต่สนธิสัญญาบาวริ่งในสมัยรัชกาลที่ 4 แล้วจนถึงปัจจุบันนับเวลาได้เกินกว่าศตวรรษครึ่งไปแล้ว นานพอที่จะทำให้ทุกคนตกอยู่ภายใต้ความสัมพันธ์ทางการผลิตและถูกขูดรีดอย่างสาหัสจากระบบทุนนิยมโดยถ้วนทั่ว
แต่ชนชั้นกรรมาชีพที่ไร้กรรมสิทธิ์ ขาดปัจจัยอิสระในการยังชีพ พวกเขามีเสรีภาพขนาดไหนที่จะทำแบบนั้น ระบบทุนนิยมบีบบังคับให้ทุกคนต้องทำงานรับจ้างนายทุน เพราะปัจจัยการผลิตทั้งหมดอยู่ในกำมือของนายทุน ไม่ว่าจะพึงพอใจหรือไม่ก็ตาม สุดท้ายแล้วชนชั้นกรรมาชีพก็เหลือตัวเลือกอยู่แค่สองอย่าง คือถ้าไม่ทำงานก็อดตาย
ด้วยสภาวการณ์อันเลวร้ายเช่นนี้ ขบวนการแรงงานและภาคประชาชนจึงเรียกร้องให้มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญเพื่อสร้างเสถียรภาพและประชาธิปไตย อีกทั้ง เรียกร้องให้การทำข้อตกลงกับกองทุนการเงินระหว่างประเทศ หรือ IMF ต้องเป็นไปเพื่อคนส่วนใหญ่ของประเทศ ทว่ามีการเสนอทางเลือกอีกแบบที่ปฏิเสธสภาและ IMF ซึ่งจะกล่าวต่อไป
ในสหราชอาณาจักร มีการนัดหยุดงานประท้วงของคนงานรถไฟ คนขับรถเมล์ พนักงานโทรคมนาคม พนักงานไปรษณีย์ และบุคลากรทางการแพทย์ ทั้งภาครัฐและเอกชน กระทั่งพนักงานบริษัทแอมะซอนยังประท้วงนัดหยุดงานกันเอง (Wildcat Strike) โดยไม่ผ่านกระบวนการทางกฎหมาย และยังมีกรรมกรก่อสร้าง พนักงานโรงกลั่นน้ำมัน
การยกหนี้ของเงินกู้ยืม ไม่ใช่เรื่องผิดศีลธรรม ผิดธรรมชาติ หรือผิดวินัยทางการคลังแต่อย่างใด เช่น ในวิกฤติต้มยำกุ้ง 2540 ที่มีการตั้งคณะกรรมการปรับโครงสร้างหนี้สำหรับบริษัทเอกชน การยกหนี้ กยศ. (กองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา) และหนี้ครัวเรือนอื่นๆ ไปจนถึงเพิ่มค่าจ้างแก่แรงงานท่ามกลางปัญหาวิกฤติเงินเฟ้อล้วนเป็นเรื่องเดียวกัน
รัฐทุนนิยมมักจะปลอบประโลมเราอยู่เสมอว่า รัฐช่วยเหลือให้คนงานได้รับความยุติธรรมด้วยกฎหมายแรงงานคุ้มครองลูกจ้าง แต่เมื่อเราพิจารณาจากฎหมายแรงงานที่มีอยู่ในสังคมไทย อ่านแล้วดูดีราวกับว่ากฎหมายคุ้มครองแรงงานปกป้องคนงานไม่ให้นายจ้างปฎิบัติต่อคนงานอย่างไม่เป็นธรรม แน่นอนว่ามันช่วยเราได้ในแค่บางส่วน
สังคมนิยมแรงงาน 